Sau khi hoàn thành quá trình niềng răng, hàm duy trì đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc giữ cho hàm răng ổn định và bền đẹp. Tuy nhiên, nhiều người thắc mắc: “Phải đeo mãi hay không?”, “Khi nào được tháo hàm duy trì?”, “Tháo sớm có ảnh hưởng gì?”. Cùng Viện nha khoa thẩm mỹ Anh Dental tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây để có những quyết định đúng đắn cho sức khỏe răng miệng của bạn.
Tìm hiểu toàn bộ quy trình từ niềng đến duy trì kết quả lâu dài tại: Niềng răng thẩm mỹ tại Anh Dental
Hàm duy trì là gì? Tại sao cần đeo sau niềng?
Hàm duy trì (hay còn gọi là retainer) là thiết bị nha khoa được thiết kế riêng cho từng bệnh nhân sau khi hoàn thành quá trình niềng răng. Đây không phải là phụ kiện tùy chọn mà là một phần quan trọng không thể thiếu trong liệu trình chỉnh nha.
Các loại hàm duy trì phổ biến:
- Hàm duy trì tháo lắp: Làm từ nhựa trong suốt hoặc kim loại, có thể tháo ra khi ăn uống
- Hàm duy trì cố định: Dây kim loại mỏng được gắn vào mặt trong của răng
- Hàm duy trì trong suốt: Tương tự khay niềng invisalign, thẩm mỹ cao
Vai trò của hàm duy trì: Sau khi tháo niềng, răng có xu hướng “nhớ” vị trí cũ và muốn quay trở lại. Hàm duy trì giúp ổn định răng ở vị trí mới, cho phép xương và mô nướu thích nghi hoàn toàn với cấu trúc răng đã được chỉnh. Nếu không đeo hàm duy trì, kết quả niềng răng có thể bị mất đi chỉ trong vài tháng.
Đeo hàm duy trì sau niềng để răng không bị chạy trở lại
Khi nào được tháo hàm duy trì (retainer)?
Tháo hàm duy trì phụ thuộc vào loại hàm duy trì bạn đang sử dụng ( hàm duy trì cố định hay duy trì tháo lắp ) và chỉ định của bác sĩ chỉnh nha.
Hàm duy trì cố định thường được gắn cố định phía sau niềng răng và có thể được giữ trong miệng vài năm hoặc thậm chí cả đời, trừ khi có lý do đặc biệt như hỏng hóc hoặc khó chịu. Tuy nhiên, khi tháo cần cân nhắc kỹ vì răng có thể dễ bị dịch chuyển trở lại vị trí ban đầu nếu không có hàm duy trì.
Hàm duy trì tháo lắp thường được đeo full -time ( khoảng 22 giờ/ ngày) trong 3-6 tháng đầu sau khi tháo niềng, chỉ tháo ra khi ăn uống và vệ sinh. Sau giai đoạn này, bạn có thể chuyển sang đeo chỉ vào ban đêm trong ít nhất 1 năm hoặc lâu hơn tùy theo chỉ định của bác sĩ chỉnh nha.
Ngoài tái phát, nhiều người còn gặp phải các vấn đề như tiêu xương, tụt lợi… Tìm hiểu đầy đủ tại: Các vấn đề thường gặp khi niềng răng
Hàm duy trì phải đeo thường xuyên trong ngày trong 3 đến 6 tháng đầu
Tháo hàm duy trì sớm có sao không?
Tháo hàm duy trì trước thời điểm bác sĩ chỉnh định có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng:
- Nguy co răng bị xô lệch: Răng sẽ có xu hướng quay trở lại vị trí cũ, đặc biệt là trong 6 tháng đầu sau khi tháo niềng. Quá trình này diễn ra từ từ nhưng không thể đảo ngược nếu không can thiệp kịp thời.
- Tái chen chúc và mất thẩm mỹ: Các răng cửa có thể bị chen chúc trở lại, làm mất di kết quả thẩm mỹ đã đạt được sau nhiều năm niềng răng. Thường phổ biến ở vùng răng cửa dưới.
- Chi phí tài chính: Chi phí niềng răng có thể cao gấp 1.5 – 2 lần so với lần đầu, thời gian điều trị kéo dài hơn và có thể cần phương pháp can thiệp phức tạp hơn
- Ảnh hưởng tâm lý: Tháo hàn duy trì sớm làm mất đi kết quả đã đạt được có thể làm mất đi sự tự tin và ảnh hưởng đến giao tiếp, sinh hoạt hàng ngày.
Sau khi tháo hàm duy trì, cần lưu ý gì?
Khi bác sĩ quyết định cho phép tháo dỡ hàm duy trì, bạn vẫn cần tuân thủ một số lưu ý quan trọng.
Theo dõi định kỳ
- Khám kiểm tra theo lịch hẹn của bác sĩ (thường 3-6 tháng/lần)
- Báo cáo ngay nếu phát hiện bất kỳ thay đổi nào về vị trí răng
- Chụp X-quang định kỳ để theo dõi tình trạng chân răng
Quan sát dấu hiệu răng chạy
- Răng cửa bắt đầu chen chúc
- Khớp cắn thay đổi, cảm giác không thoải mái khi nhai
- Khoảng cách giữa các răng thay đổi
- Răng xoay hoặc nghiêng so với vị trí ban đầu
Chăm sóc răng miệng đúng cách
- Đánh răng đúng kỹ thuật 2 lần/ngày
- Sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng
- Tránh các thói quen xấu: cắn móng tay, nhai đồ cứng, nghiến răng
- Hạn chế thực phẩm quá cứng hoặc dẻo dai
Sau khi tháo niềng cần theo dõi định kỳ và chăm sóc răng miệng đúng cách
Câu hỏi thường gặp
Răng bị chạy nhẹ sau tháo hàm duy trì phải làm sao?
Hãy liên hệ ngay với bác sĩ chỉnh nha. Nếu phát hiện sớm, có thể khắc phục bằng cách đeo lại hàm duy trì hoặc điều chỉnh nhẹ. Nếu để lâu, có thể cần niềng lại.
Có thể tháo hàm duy trì ra khi ăn không?
Hàm duy trì tháo lắp có thể tháo ra khi ăn uống và vệ sinh. Tuy nhiên, hàm duy trì cố định thì không thể tháo ra được và cần vệ sinh cẩn thận bằng chỉ nha khoa.
Tháo hàm duy trì là quyết định quan trọng cần được thực hiện dưới sự chỉ định và theo dõi của bác sĩ chuyên khoa. Mỗi trường hợp có những đặc điểm riêng, do đó thời gian và cách thức tháo bỏ hàm duy trì cũng khác nhau. Nếu bạn cần tư vấn về việc tháo/gắn lại hàm duy trì đúng cách, hãy liên hệ Viện nha khoa thẩm mỹ Anh Dental để các bác sĩ chuyên khoa hỗ trợ tốt nhất.
- Hotline: 0785.222.668 – 024.8585.6999
- Website: https://nhakhoaanhdental.com
- Zalo: https://zalo.me/0785222668
- Fanpage: facebook.com/NhaKhoa.AnhDental
Tài liệu tham khảo
Medical News Today. (n.d.). What to know about permanent retainers. Retrieved July 2, 2025, from https://www.medicalnewstoday.com/articles/permanent-retainers
Moray Orthodontics. (n.d.). How long should you wear your retainer? Retrieved July 2, 2025, from https://morayorthodontics.com/how-long-should-you-wear-your-retainer/
Texas Orthodontic Specialists. (n.d.). Retainers: How long to wear them? Retrieved July 2, 2025, from https://texasorthodonticspecialists.com/retainers-how-long-to-wear/
The Orthodontists. (n.d.). Fixed retainers: What you need to know. Retrieved July 2, 2025, from https://theorthodontists.com/fixed-retainers-what-you-need-to-know/
Healthline. (n.d.). Retainers: Types, care, and how long to wear. Retrieved July 2, 2025, from https://www.healthline.com/health/dental-and-oral-health/retainers